Mononukleoza
Dowiedz się wszystkiego na temat mononukleozy. Poznaj przyczyny, objawy i możliwości leczenia mononukleozy.
Określenie mononukleoza zakaźna jest coraz częściej spotykane w słowniku medycznym. Wynika to z faktu, że choroba ta, jeszcze kilka lat temu bardzo często była mylona ze zwykłym przeziębieniem, dziś jest coraz częściej poprawnie diagnozowana przez lekarzy, a tym samym w środowisku naukowym trwają badania, które pozwalają na jej skuteczne leczenie. Inne popularne określenia tej choroby to angina monocytowa, gorączka gruczołowa lub choroba Pfeiffera.
Mononukleoza to wirusowa choroba zakaźna przenoszona za pośrednictwem śliny lub drogą kropelkową, dlatego w języku potocznym jest ona określana jako choroba pocałunków. Atakuje najczęściej dzieci powyżej piątego roku życia, nastolatki i ludzi młodych do trzydziestego piątego roku życia. Niestety nie wynaleziono jeszcze szczepionki ochronnej na mononukleozę, wiec - poza prowadzeniem higienicznego trybu życia - nie ma żadnej możliwości by się przed nią uchronić.
Mononukleoza zakaźna wywoływana jest przez wirus Epsteina-Barra (EVB), który atakuje głównie błonę śluzową nosa, gardła i ucha. Jest mylona ze zwykłym przeziębieniem, gdyż towarzyszą jej: ból gardła, ból głowy, osłabienie. Wirus znajduje się w ciele około 80% dorosłych, ale nie daje żadnych objawów. Dopiero, gdy układ immunologiczny zostaje osłabiony, wirus może się uaktywnić. Często nie zdajemy sobie sprawy z przebytej mononukleozy, gdyż objawia się ona lekkim bólem migdałków lub gardła. Do zarażenia dochodzi poprzez kontakt ze śliną chorego (np. podczas picia z tej samej butelki, jedzenia tej samej bułki, u dzieci przez włożenie do buzi zabawki, którą bawiło się już inne dziecko). Choroba rozwija się u niewielu zakażonych po upływie około 30-50 dni. Typowe dla mononukleozy dolegliwości to: gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych. U około 50% chorych dochodzi do powiększenia śledziony, a u około jednej trzeciej zauważa się powiększenie wątroby. Mogą pojawić się wówczas inne objawy, np. mdłości, niestrawność, ból brzucha. Mononukleoza może stać się chorobą przewlekłą, tzw. zespołem chronicznego zmęczenia, której towarzyszy spadek aktywności, ciągłe zmęczenie i osłabienie oraz problemy z koncentracją.
Czytaj więcej -> Mononukleoza - przyczyny
Czytaj więcej -> Monunukleoza - objawy
Kiedy lekarz podejrzewa mononukleozę u swojego pacjenta, zleci wykonanie podstawowego badania laboratoryjnego, czyli morfologię krwi. Wyniki badań pokażą leukocytozę, czyli znacznie podwyższoną liczbę leukocytów (krwinek białych), które odpowiadają za zwalczanie wirusa (wynik większy o około 10-20 tys. w mm sześciennym krwi). Innym sposobem są testy szkiełkowe, polegające na zmieszaniu krwi z odpowiednim odczynnikiem (wynik otrzymuje się po około 3 minutach). Badanie to jest proste, niedrogie i można je przeprowadzić w warunkach laboratoryjnych. Minusem tego typu testów jest ich zawodność. Można wówczas wykonać profil serologiczny. Jest to badanie dosyć drogie, ale bardzo precyzyjne, gdyż dzięki niemu wykrywa się przeciwciała skierowane przeciwko konkretnym antygenom wirusa EBV. Przy diagnostyce mononukleozy należy zwrócić uwagę również na choroby bardzo podobne do niej, m.in. cytomegalię i ostrą chorobę retrowirusową.
Czytaj więcej -> Testy laboratoryjne w diagnozowaniu mononukleozy
Chory na mononukleozę jest osłabiony i potrzebuje dużo odpoczynku. Pomieszczenie, w którym przebywa, należy często wietrzyć i odpowiednio nawilżać. Ulgę w oddychaniu może przynieść olejek eukaliptusowy lub sosnowy dodany do nawilżacza. Obecnie stosuje się leczenie objawowe, gdyż nie ma jeszcze skutecznego lekarstwa na wirus EBV. Nie ma specjalistycznych leków przeciwko tej chorobie. Leczenie objawowe polega na łagodzeniu tych objawów choroby, które są najuciążliwsze. Bolące gardło należy płukać szałwią, rumiankiem lub środkami dostępnymi w aptece bez recepty. Ulgę może przynieść też ssanie tabletek na ból gardła. Jeżeli pojawi się wysoka gorączka, przekraczająca 38,5°C,należy zastosować środki przeciwgorączkowe na bazie ibuprofenu lub paracetamolu i zastosować zimne okłady. Wskazane jest również przyjmowanie większej ilości płynów, aby nie dopuścić do odwodnienia. Dieta chorego powinna być lekkostrawna a posiłki nie powinny zbytnio obciążać wątroby. Po przebytej chorobie należy wykonać po raz kolejny morfologię krwi, aby potwierdzić powrót do zdrowia. Ważne jest też, by przez kolejnych kilka tygodni zachować szczególną higienę, gdyż osoba, która przeszła mononukleozę może zarażać jeszcze długo po wyzdrowieniu.
Czytaj więcej -> Przebieg i leczenie mononukleozy
Powikłania po mononukleozie zdarzają się wprawdzie dosyć rzadko, ale jeżeli już się pojawia, to są dosyć poważne. Najgroźniejszym wydaje się być pękniecie śledziony, które wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Powszechnym powikłaniem jest również bezobjawowe zapalenie wątroby. Może dojść również do żółtaczki, która wymaga leczenia szpitalnego. Ponadto możemy mieć do czynienia z utrudnieniem oddychania, zapaleniem mięśnia sercowego, zapaleniem płuc.
Czytaj więcej -> Mononukleoza - powikłania
Uwaga! Treści na stronie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą zastąpić wizyty u lekarza specjalisty.